NapleVIII.B.1Vallicelliani_VIII
Passio sancti Barnabe apostoli. Iohannes qui et Marcus famulus domini nostri Iesu Christi, discipulus uero sanctorum apostolorum Pauli et Barnabe, mistica dei opera que diuinitus uidi, et diligenter cognoui, gradiendo scilicet cum predictis apostolis, et famulando in ministerio illorum, omnibus fidelibus in Christi ecclesia commorantibus fideliter pando. Denique cum essem ethnicus et famulator ydolorum, commorando scilicet in ministerio Cyrilli quondam pontificis nephandissimi templi Iouis. Annuente gratia domini Iesu Christi baptizatus sum per beatum Paulum et Barnaban qui digni fuerunt uocatione dei in loco qui dicitur Yconium. Postquam uero suscepi baptismum, uidi in uisione uirum splendidum atque mirabilem, amictum stola candida, qui dixit michi. Constans esto Iohannes, et crede fiducialiter, quoniam quidem amodo non Iohannes, sed Marcus idest excelsus uocaberis, et gloria excellentie tue ubique predicari et manifestari oportet, pro eo scilicet quia tenebre que actenus fuerunt in te penitus effugate sunt, et data est tibi gratia et intellectus, ut cognoscas misteria dei omnipotentis. Cernens itaque hanc reuelationem obstupui fateor, et euigilans procidi ad pedes beati Barnabe, ac seriatim illi omnia que a praedicto uiro cognoui professus sum. Interea beatus Paulus non ibi erat, quando hec secreta dei sancto Barnabe confessus sum. Postquam uero idem beatus Barnabas diligenter animaduertit nostram reuelationem, commonuit me dicens. Precaue diligenter, et pone custodiam ori tuo, nec alicui uirtutem misterii que uidisti asseras. Nam et mihi similiter hac nocte apparuit dominus Christus dicens. Constans esto Barnaba credendo uerissimequoniam pro sancta deuotione qua reliquisti generationem tuam, et tradidisti animam tuam pro nomine meo in ea perseuerando, praemia eterna percipies. Attamen conuoca Iohannem ministrum tuum quoniam quidem et ipse similiter uidit quedam misteria. Tunc uero interim conserua omnia que uidisti et audistie, quia ueniet tempus quando manifestus Hanc commemorationem ab illo perciprati sumus in praedicto Yconio per dies alierat quidam homo iustus et timoratus qui nos recepit, et hospitalitatem benigne exhibuit. Cuius donum beatus Paulus placide benedixit. Deinde uenimus Seleutiam, in qua mansimus dies tres. Inde nauigantes uenimus Ciprum, eramque in ministerio eorum donec ex Cipro egrederemur. Exeuntes autem de Cipro, uenimus pergentes Pamphilie. Illis autem abeuntibus ad praedicandum, commoratus sum ibi mensibus duobus. Cumque disponerem ire in partes occidentis, prohibuit me spiritus sanctus. Igitur cum audissem quod idem sancti apostoli Paulus et Barnabas Antiochie essent, continuo perrexi ad illos, inuenique beatum Paulum fatigatum ex itinere, atque in grabbato requiescentem. Qui cum me cerneret gauisus est, sed arguere cepit, pro eo quod moram fecissem uenire de Pamphilia, et detenuissem libros praedicationis. Recreati autem ex itinere, ceperunt praedicare uerbum domini, ad quorum praedicationem plurimi Iudeorum atque gentilium illuminati crediderunt in dominum Ihesum Christum. Expleta itaque praedicatione, statuerunt ire ad praedicandum in orientem, et tunc demum reuerterentur ad Ciprum, ut uisitarent ecclesias in quibus uerbum domini praedicauerant. Sed beatus Barnabas exorabat ut prius iret in Ciprum, ad uisitandos parentes suos, et postea communiter Ierusalem pergerent. Inter hec autem angelica uisio per noctem facta est a beato Paulo apostolo dicens : celerius propera Ierusalem, nec moram facias, quoniam quidem fratres ualde praestolantur aduentum tuum. Quod cum beato Barnabe pandere, ait. Quia uoluntati dei contradicere non expedit, uoluntas domini fiat. Tantum obsecro intercede pro me ad dominum, ut decertatio mea fiat acceptabilis in conspectu eius, secundum diuortionem quia famulati sumus in ministerio quod datum est nobis. Ecc enim propero Ciprum ibique finem compleo uite, faciem tuam heu prodolor, amplius corporaliter non uisurus. Hec proloquens procidit ad pedes eius, et fleuit diu amare. Cuius dolori beatus Paulus compaciens : noli inquit merere frater non enim hoc sine misterio diuino agitur. Namque apparuit mihi nus dicens : ne prohibeas Barna Cyprum quoniam illi praeparata est ei gratia mei minationem multorum et sacrum martirium perficiendum. Tu autem perge Ierusalem ad loca sacra uisenda. Tunc positis genibus orantes et osculantes eos ad inuicem uale fecimus et nauigantes descendimus Laudotiam decertantesut pergeremus Cyprum. Deinde uenimus in ciuitatem que uocatur Anemoria in qua inuenimus quosdam uiros, quamquam ethnicos multa tamen sagacitate pollentes. Qui nos cernentes, interrogare ceperunt dicentes. O uiri qui estis ? Et unde uel que res uos attulit nostris horis ? Animaduertens autem beatus Barnabas illorum sagacitatem, humiliter eis respondere studuit. Si nosse inquiens cupitis qui sumus et unde, uel quamobrem uenimus, scitote quia famuli sumus domini Iesu Christi, creatoris celi et terre. Uenientes ab Ierosolimis pergimus ubique ad praedicandum nomen eius, quia ipse est filius dei omnipotentis, et qui crediderit in illum non morietur sed uitam percipiet sempiternam. Uerumtamen si hoc uere cognoscere cupitis, exuite uos uestimentis quae ueterascunt et pereunt, et induimini uestibus quem non pereunt, sed gloriose et splendide permanent in eternum. Hec audientes attoniti ualde compuncti sunt corde admirantes et dicentes. Mira res quam dicitis. Quis enim deus praepotens talia praebere ualet ? Ad hec beatus Barnabas. Si consequi inquit uultis que dicimus, confitemini peccata uestra, et credentes in dominum Ihesum Christum et percipite sacrum baptismum, et proculdubio accipietis quae uobis promittimus. Cumque illi responderent se cuncta perficere, breuiter sancte trinitatis misterium illis exponens descendit eis in fontem et baptizauit eos in nomine patris, et filii, et spiritus sancti. Induitque uestibus sancte religionis. Cum autem se cognouissent esse christicolas et uirtutem accepisse spiritus sancti ceperunt gaudere et glorificare dominum Christum. Conferentes autem quedam subsidia, conuocatis pauperibus apostolus distribuit illis, prout cuique opus erat instruens et commonens ut permanerent in gratia dei quam perceperant. Nauigantes autem peruenimus Ciprum ibique inuenimus Timonem et Aristonem famulos domini. Timon autem urebatur magnis febribus. Cui cum manus imposuisset beatus Barnabas, et sacrum euuangelium annuntiasset per uocationem domini saluatoris, statim febris fugata est et adeo corroboratus est, ut continuo nos cum gaudio sequeretur. Ex doctrina namque sanctorum apostolorum beatus Barnabas euuangelium beati Mathei apostoli secum ferebat, et ubicumque inueniebat infirmos, ponebat illud super eos, et continuo sanabantur. Exeunte autem inde, inuenimus uirum nomine Eraclium, quem beatus Paulus apostolus cum sancto Barnaba baptizauerat, et repletu spiritu sancto, episcopum ordinauerant, ad commonitionem fidelium. Hic nos cum gaudio excipiens, hospitalitatem praecipuam nobis exhibuit. Post hec autem inuenimus quendam uirum nomine Rodonem, et quamuis ethnicum, tamen iustum atque benignum: Huic cum beatus apostolus sanctam fidem exposuisset continuo credidit in dominum et baptizatus secutus est nos. Hiis ita gestis, obuium habuimus impium et maleficum Iudeum nomine Bargen, quem olim beatus Paulus lumine priuauerat. Hic namque cum agnouisset beatum apostolum, malitia commotus, prohibuit nos introyre in Paphum. Proinde reuertentes, uenimus in quaedam locum, in quo ethnici uiri et femine ludende nudi currebant. Hoc cum uidisset beatus Barnabas, indignatus super tale facinus, maledixit continuo templum, statimque a parte orientis funditus corruit, magnaque contritio ex ethnicis facta est qui sub ruina ipsa mortui sunt, ceteri autem qui euaserunt, fugerunt in templum Apollinis. Non itaque miretur quod praedictus Bargeu postquam a beato Paulo apostolo lumine priuatus fuerat, uisum receperit cum non illum perpetualiter, sed ut conuerteretur ad tempus percusserit dicens : eris cecus usque ad tempus. Ergo liquidius constat, ut ad precem Sergii proconsulis per beatum apostolum conuersus lumen receperit, postmodum uero sicut ille Symon magus apostatando transgressor effectus sit. Introeuntibus itaque nobis in Salaminam inuenimus sinagogam Iudeorum quam beatus apostolus exortari cepit, et per euuangelium sancti Mathei Christi gratiam introducere. Hoc dum praefatus Bargen comparisset, et quia plurimi Iudeorum recepissent praedicationem sancti apostoli, omnem malitiam iniquitatis sue ostendens seditione facta contra sanctum apostolum comprehenderunt eum, et querebant tradere consuli eiusdem Salamine ciuitatis, affligentes illum multis suppliciis, et uariis cruciatibus. De hinc cum iam maceratum et quassatum multis penis, ducerent ad iudicandum accidit ut deueniret in eandem insulam Cyprum quidam uir magnus et praepotens nomine Eusebius, de progenie scilicet Neronis imperatoris. Comperientes autem Iudei aduentum eius, et uerentes nimium ne illum eriperet de manibus illorum ligantes funem in collo eius nocturno tempore dilaceratum a sinagoga in ympodromum pertraxerunt et deinde foras portam. Post hec autem circumdantes illum igne crudeliter cremauerunt. Sicque beatus apostolus post multos agones et diuturna certamina pro Christi amore adustus migrauit ad gaudia sempiterna. Impii autem Iuda non saciati de nece illius, zelo odii concitati tulerunt sacratissimum corpus eius, et in locello plumbeo recludentes, in mare praecipitare disponebant. Interim ego praefatus Iohannes qui et Marcus, una cum praedictis Timone et Rodone, occulte nocturnis horis tulimus illud, et collocauimus in cripta que olim fuerat habitatio Iebuseorum tertio idus iunas, hoc est undecima die ipsius mensis. Propter hanc itaque occultam collocationem plurimis annorum curriculis uenerabile corpus illius latuit, nec inueniri a christicolis ualuit. Sed deus omnipotens, qui non patitur gloriam occultari sanctorum suorum, tempore Zenonis imperatoris et sancti Gelasii pape, eodem sancto apostolo reuelante inuentum est atque cum ymnis et laudibus mirifice collocatum est. Ad honorem et gloriam domini nostri Iesu Christi. Qui cum patre et spiritu sancto uiuit et regnat deus per infinita secula seculorum. Amen. Passio sancti Barnabe apostoli. Iohannes igitur qui et Marcus famulus domini Iesu Christi, discipulus uero sanctorum apostolorum Pauli et Barnabe, mystica dei opera quȩ diuinitus uidi, et diligenter cognoui gradiendo scilicet cum praedictis sanctis apostolis et famulando ministerio illorum, omnibus fidelibus in Christi ecclesia commorantibus per gratiam domini fideliter pando. Denique cum essem ethnicus et famulator ydolorum, commorando scilicet in ministerio Cyrilli quondam pontificis nefandissimi templi Iouis, annuente gratia domini nostri Iesu Christi baptizatus sum per beatum Paulum et Barnaban, qui digni fuerunt uocatione dei, in loco qui dicitur Yconium. Postquam uero sacrum baptismum suscepi, uidi in uisionem uirum splendidum atque mirabilem amictum stola candida, qui dixit michi : constans esto Iohannes, et crede fiducialiter, quoniamquidem amodo non Iohannes, sed Marcus id est excelsus uocaberis, et gloria excellentie ubique praedicari oportet, pro eo scilicet quia tenebre que actenus fuerunt in te, et data est tibi gratia et intellectus, ut cognoscas mysteria dei omnipotentis. Cernendo itaque hanc reuelationem, obstupui fateor, et uigilans, procidi ad pedes beati Barnabe as seriatim illi, omnia quȩ a predicto uiro cognoui professus sum. Interea beatus Paulus non ibi erat quando hȩc secreta dei sancto Barnabe, pandere studebam. Postquam uero idem beatus Barnabas, diligenter animaduertit nostram reuelationem commonuit me dicens. Precaue diligenter, et pone custodia ori tuo, ne alicui uirtutem mysterii quȩ uidisti asseras. Nam et michi similiter hac nocte apparuit dominus Christus dicens. Constans esto Barnaba credendo uerissime, quoniam pro sancta deuotione quam reliquisti generationem tuam, et tradidisti animam tuam pro nomine meo. In ea perseuerando praemia ȩterna percipies. Attamen conuoca Iohannem ministrum tuum, quoniamquidem et ipse similiter uidit quedam mysteria. Interim conserua omnia quȩ uidisti et audisti, quia ueniet tempus quando manifestus appareas. Hanc commotionem ab illo percipiendo commorati sumus in praedicto Yconio per dies aliquos in quo erat quidam homo iustus et timoratus, qui nos recepit, et in ospitalitatem benigne exibuit. Cuius domum beatus Paulus placide benedixit. Deinde uenimus Seleucmiam, in quo mansimus diebus tres inde nauigantes uenimus Cyprum, eramque in mynisterio eorum donec ex Cypro egrederemur exeuntes autem de Cypro, uenimus Pergen Pamphilie, illis autem abeuntibus ad predicandum, commoratus sum ibi mensibus duobus. Cumque disponerem ire in partibus occidentis, prohibuit me spiritus sanctus. Igitur cum audisse quod idem sancti apostoli Paulus et Barnabas Antiochiȩ essent, continuo perrexi ad illos, inuenique beatum Paulum fatigatum ex itinere, in grabatto requiescentem. Qui cum me cerneret gauisus est, sed arguere cȩpit pro eo quod moram fecissem uenire Pamphiliȩ, et detenuissem libros praedicationis. Recreati autem ex itinere ceperunt praedicare uerbum domini. Ad quorum praedicationem plurimi Iudeorum atque gentilium illuminati, crediderunt in dominum Christum. Expleta namque praedicatione statuerunt ire ad praedicandum in orientem, et tunc demum reuerterentur ad Cyprum ut uisitarent ecclesiam in quibus uerbum domini praedicauerant. Sed beatus Barnabas exorabat, ut prius iret in Cyprum ad uisitandos parentes suos, et postea communiter Hierusalem pergerent. Inter hȩc autem angelica uisio per noctem facta est beato Paulo apostolo dicens. Celerius propera Hierusalem nec moram facias, quoniamquidem fratres ualde praestolantur aduentum tuum. Quod cum beato Barnabe panderet ait : quia uoluntati dei contradicere non expedit, fiad uoluntas domini. Tantum obsecro intercede pro me ad dominum, ut decertatio mea fiat acceptabilis in conspectu eius secundum deuotionem quam famulati sumus in ministerio quod datum est nobis. Nunc autem propero Cyprum, ibique finem compleo uitȩ, faciem tuam heu pro dolor corporaliter non uisuram. Hȩc proloquens procidit ad pedes eius, et fleuit diu amare. Cuius dolori beatus Paulus compaciens, noli inquid merere frater, non enim hoc sine mysterio diuino agitur. Namque apparuit michi hac nocte dominus dicens : ne prohibeas Barnabam ire Cyprum, quoniam illi parata est gratia dei ad illuminationem multorum, et sacrum martirium perficiendum, tu autem perge Hierusalem ad loca sacra uisenda. Tunc positis genibus orantes et osculantes nos ad inuicem uale fecimus, et nauigantes descendimus Laudiciam decertantes ut pergeremus Cyprum. Deinde uenimus in ciuitatem quȩ uocatur Anemoria, in qua inuenimus quosdam uiros, quamquam ethnicos, tamen sagacitate pollentes. Qui nos cernentes, sagaciter interrogare cȩperunt dicentes. O uiri, Qui estis ? Unde ? Et quo ? uel quȩ res uos attulit in nostris oris ? Animaduertens autem beatus Barnabas illorum sagacitatem, sagaciter eis respondere studuit, Si nosse inquid cupitis qui sumus, unde et quo, uel quam obrem uenimus. Scitote quia famuli sumus Iesu Christi creatoris cȩli et terrȩ. Uenientes ab Hierusolimis, pergimus ubique ad praedicandum nomen eius, quia ipse est filius dei omnipotentis, et qui crediderit in illum non morietur, sed percipiet uitam eternam. Uerumtamen si hoc uere cognoscere cupitis, exuite uos uestimentis quȩ ueterescunt et pereunt, et induimini uestibus quȩ non pereunt, sed gloriose et splendida permanent in ȩternum. Hȩc audientes, adoniti ualde conpuncti sunt corde ammirantes et dicentes : mira res quam dicitis, quis enim deus praepotens talia praebere ualet ? Ad hȩc beatus Barnabas : si enim consequi uultis quȩ dicimus, confitemini peccata uestra, credentes in dominum Christum, percipientes sacrum baptismum,et proculdubio accipietis quȩ uobis promittimus. Cumque illi sponderent cuncta patrare breuiter sancte trinitatis mysterium exponendo descendit cum illis in fontem, et baptizauit eos in nomine patris et filii et spiritus sancti, induitque uestibus sanctae religionis. Cum autem se cognouissent esse christicolas, et uirtutem accepisse spiritus sancti, cȩperunt gaudere et glorificare dominum Christum. Conferentes quedam subsidia, conuocatis pauperibus populis, distribuit illis proutcuique opus erat instruens, et commonens ut permanerent in gratia dei quȩ perceperunt. Nauigantes autem peruenimus Cyprum, ibique inuenimus Timónem et Aristonem famulos Christi domini. Timón autem urebatur magnis febribus, cui cum manus imposuisset beatus Barnabas, et sacrum euangelium per inuocationem domini saluatoris, statim febris fugata est, et adeo corroboratus est ut continuo nos cum gaudio sequeretur. Ex doctrina namque sanctorum apostolorum beatus Barnabas euangelium sancti Mathei apostoli ferebat, et ubicumque inueniebat infirmos, ponebat illud super eos, et continuo sanabantur. Exeuntes autem inde, inuenimus uirum nomine Eraclium, quem beatus Paulus apostolus cum sancto Barnaba baptizauerat, et recepto spiritu sancto, episcopum ordinauerat ad commonitionem fidelium. Hic nos cum gaudio excipiens, ospitalitatem praecipuam exhibuit. Post hȩc autem inuenimus quendam uirum nomine Rodónem, quamuis ethnicus, tamen iustum atque benignum. Huic cum beatus apostolus sanctam fidem exponeret, continuo credidit in domino, et baptizatus secutus est nos. His ita gestis, obuium habuimus impium et maleficum Iudeum nomine Bariesú, quem olim beatus Paulus lumine priuauerat. Hic namque cum agnouisset beatum apostolum malicia commotus, prohibuit nos introire in Paphum. Proinde reuertentes, uenimus in locum in quo ethnici uiri et femine ludendo nudi currebant. Hoc cum uidisset beatus Barnabas, indignatus super tale facinus, maledixit continuo templum, statimque pars orientis funditus corruit, magnaque contritio ex ethnicis facta est, qui sub ruina ipsa mortui sunt, ceteri autem qui euaserunt fugerunt in templum Apollinis. Nemo itaque miretur quod praedictus Bariesus, postquam a beato Paulo apostolo lumine priuatus fuerat uisum receperit, cum non illum perpetualiter, sed ut conuerteretur ad tempus percusserit dicens : eris cecus usque ad tempus. Ergo liquidius constat ut ad precem Sergii proconsulis, per beatum Paulum apostolum conuersus, lumen receperit, postmodum uero, sicut ille Symon magus apostatando transgressor fieret. Introeuntibus nobis itaque in Salámina, inuenimus synagogam Iudeorum qua beatus apostolus exortare cȩpit, et per euangelium sancti Mathei Christi gratiam introducere. Hoc dum praefatus comperisset Bariesus, et quia inprimi Iudeorum recepissent praedicationem sancti apostoli, omnem maliciam iniquitatis suȩ ostendens, seditione facta contra sanctum apostolum, comprehenderunt eum, et querebant tradere eum consilio eiusdem Salamine ciuitatis, affligentes eum multis suppliciis, et uariis cruciatibus. De hinc cum iam maceratum et quassatum penis, ducerent ad iudicandum, accidit ut deueniret in eadem insula Cypro, quidam uir magnus et praepotens nomine Eusebius, uel scilicet de proienie Neronis imperatoris. Comperientes autem Iudei aduentum eius, uerentes nimium ne illum eriperet de manibus illorum, ligantes funem in collo eius nocturno tempore, dilaceratum a synagoga in ippódromum pertraxeruntet deinde foris portam. Post hȩc autem circumdantes illum ignum crudeliter cremauerunt. Sicque beatus apostolus post multos agones, et diuturna pro Christi amore adustus, migrauit ad gaudia sempiterna. Impii autem Iudei non satiati de nece illius, zelo odii concitati, tulerunt sacratissimum corpus eius, et in locello plumbeo recludentes, in mare praecipitare disponebant. Interim ego praefatus Iohannes qui et Marcus, una cum Timóne et Rodóne, occulte nocturnis oris tulimus illum, et collocauimus in cripta quȩ olim fuerat habitatio Iebuseorum tertio idus iunii, hoc est undecima die ipsius mensis. Propter hanc itaque occultam collocationem, plurimis annorum curriculis uenerabile corpus illius latuit, nec inueniri a christicolis ualuit. Sed deus omnipotens qui non patitur gloriamoccultare sanctorum, tempore Zenonis imperatoris, et sancti Gelasii papȩ eodem sancto apostolo reuelante inuentum est, atque cum ymnis et laudibus mirifice collocatum est, ad honorem et gloria domini nostri Iesu Christi. Qui cum patre et spiritu sancto uiuit et regnat deus per infinita sȩcula sȩculorum, amen.

Agreements: 1222/1493 (82%)

Collation table