IRSB - Collation

MontCassin145	Reims1410
Passio sancti Barnabe apostoli. Iohannes qui et Marcus famulus domini Iesu Christi, discipulus uero sanctorum apostolorum Pauli et Barnabȩ, mystica dei opera quȩ diuinitus uidi, et diligenter cognoui, gradiendo scilicet cum prȩdictis sanctis apostolis, et famulando in ministerio illorum, omnibus fidelibus in Christi ecclesia commorantibus uidelicet pando. Denique cum essem ethnicus et famulator idolorum, commorando scilicet in ministerio Cyrilli quondam pontificis nefandissimi templi Iouis. Annuente gratia domini Iesu Christi baptizatus sum per beatum Paulum et Barnabám, qui digni fuerunt uocatione dei, in loco qui dicitur Yconium. Lectio ii. Postquam uero sacrum baptismum suscepi, uidi in uisione uirum splendidum atque mirabilem, amictum stola candida, qui dixit michi : constans esto Iohannes, et crede fiducialiter, quoniamquidem amodo non Iohannes sed Marcus, idest excelsus uocaberis, et gloria excellenciȩ tuȩ ubique prȩdicari et manifestari oportet, pro eo scilicet, quia tenebrȩ quȩ hactenus fuerunt in te, pȩnitus effugatȩ sunt, et data est tibi gratia et intellectus, ut cognoscas mysteria dei omnipotentis. Cernens itaque hanc reuelationem, obstupui fateor, et euigilans procidi ad pedes beati Barnabȩ, ac seriatim illi omnia quȩ a predicto uiro cognoui professus sum. Interea beatus Paulus non ibi erat, quando hȩc secreta dei sancto Barnabȩ confessus sum. Lectio iii. Postquam uero idem beatus Barnaás diligenter animaduertit nostram reuelationem, commonuit me dicens : precaue diligenter, et pone custodiam ori tuo, nec alicui uirtutem mysterii quȩ uidisti asseras. Nam et michi similiter hac nocte apparuit dominus Christus dicens : constans esto Barnabá, credendo uerissime, quoniam pro sancta deuotione qua reliquisti generationem tuam, et tradidisti animam tuam pro nomine meo, in ea perseuerando prȩmia ȩterna percipies. Attamen conuoca Iohannem ministrum tuum, quoniamquidem et ipse similiter uidit quȩdam mysteria. Tu uero interim conserua omnia quȩ uidisti et audisti, quia ueniet tempus quando manifestus appareas. Lectio iiii. Hanc commonitionem ab illo percipiens, commorati sumus in prȩdicto Ycónio per dies aliquot, ubi erat quidam homo iustus et timoratus, qui nos recepit, et hospitalitatem benigne exhibuit. Cuius domum beatus Paulus placide benedixit. Deinde uenimus Seleuciam, in qua mansimus diestres. Inde nauigantes uenimus Cyprum, eramque in ministerio eorum donec egrederemur. Exeuntes autem de Cypro, uenimus Pergén Pamphiliȩ. Illis autem abeuntibus ad prȩdicandum, commoratus sum ibi mensibus duobus. Cumque disponerem ire in partibus occidentis, prohibuit me spiritus sanctus. Lectio v. Igitur cum audissem quod idem sancti apostoli Paulus et Barnabás Antiochiȩ essent, continuo perrexi ad illos, inuenique beatum Paulum fatigatum exitinere, atque in grabatto requiescentem. Qui cum me cerneret gauisus est, sed arguere cȩpit pro eo quod moram fecissem uenire de Pamphilia, et detinuissem libros prȩdicationis. Recreati autem exitinere, cȩperunt prȩdicare uerbum domini. Ad quorum prȩdicationem plurimi Iudȩorum atque gentilium illuminati, crediderunt in dominum Iesum Christum. Lectio vi Expleta itaque predicatione, statuerunt ire ad prȩdicandum in orientem, et tunc demum reuerterentur ad Cyprum, ut uisitarent ecclesias in quibus uerbum domini prȩdicauerant. Sed beatus Barnabas exorabat, ut prius iret in Cyprum ad uisitandos parentes suos, et postea communiter Ierusalem pergerent. Lectio Inter hȩc cum angelica uisio per noctem facta est beato Paulo apostolo dicens : celerius propera Ierusalem nec moram facias, quoniamquidem fratres ualde prestolantur aduentum tuum. vi Quod cum beato Barnabȩpanderet, ait, quia uoluntati dei contradicere os non expedit, fiat uoluntas domini. Tantum obsecro, intercede pro me ad dominum, ut decertatio mea fiat acceptabilis in conspectu eius, secundum deuotionem quia famulati sumus in ministerio quod datum est nobis. Ecce enim propero Cyprum, ibique finem compleo uitȩ, faciem tuam heu prodolor amplius corporaliter non uisurus. Hȩc proloquens procidit ad pedes eius, et fleuit diu amare. Cuius dolori beatus Paulus compatiens, noli inquit merere frater, non enim hoc sine mysterio diuino agitur. Namque apparuit michi hac nocte dominus dicens ne prohibeas Barnabán ire Cyprum, quoniam illic praeparata est ei gratia dei ad illuminationem multorum, et sacrum martyrium perficiendum. Tu autem perge Ierusalem ad loca sacra uisenda. Lectio x Tunc positis genibus orantes et osculantes nos ad inuicem uale fecimus, et nauigantes descendimus Laodóciam, decertantes ut pergeremus Cyprum. Deinde uenimus in ciuitatem quȩ uocatur Anemoría, in qua inuenimus quosdam uiros quanquam ethnicos, multa tamen sagacitate pollentes. Qui nos cernentes, interrogare cȩperunt dicentes. O uiri, qui estis, et unde, uel quȩ res uos attulit in nostris oris ? Animaduertens autem beatus Barnabás illorum sagacitatem, humiliter eis respondere studuit. Si nosse inquiens cupitis qui sumus et unde, uel quam obrem uenimus. Scitote quia famuli sumus domini Iesu Christi creatoris cȩli ac terrȩ. Uenientes ab Ierusolimis pergimus ubique ad prȩdicandum nomen eius, quia ipse est filius dei omnipotentis, et qui crediderit in illum non morietur, sed uitam percipiet sempiternam. Lectio xi Uerumtamen si hoc uere cognoscere cupitis, exuite uos uestimentis quȩ ueterascunt et pereunt, et induimini uestibus quȩ non pereunt, sed gloriosȩ et splendidȩ permanent in ȩternum. Hȩc audientes, attoniti ualde, compuncti sunt corde, admirantes et dicentes : mira res quam dicitis, quis enim deus prȩpotens talia prȩbere ualet ? Ad hȩc beatus Barnabás : si consequi inquit uultis quȩ dicimus, confitemini peccata uestra, et credentes in dominum Christum percipite sacrum baptismum, et proculdubio accipietis quȩ uobis promittimus. Lectio xii Cumque illi sponderent se cuncta perficere, breuiter sanctȩ trinitatis mysterium illis exponens, descendit cum eis in fontem, et baptizauit eos in nomine patris et filii et spiritus sancti, induitque uestibus sanctȩ religionis. Cum autem se cognouissent esse christicolas, et uirtutem accepisse spiritus sancti, cȩperunt gaudere et glorificare dominum Christum. Lectio Conferentes autem quȩdam subsidia, conuocatis pauperibus apostolus, distribuit illis prout cuique opus erat, instruens et commonens, ut permanerent in gratia dei quam percȩperant. Nauigantes autem, peruenimus Cyprum, ibique inuenimus Timónem et Aristónem famulos domini. Timon autem urebatur magnis febribus. Cui cum manus imposuisset beatus Barnabas, et sacrum euangelium, per inuocationem domini saluatoris, statim febris fugata est, et adeo corroboratus est, ut continuo nos cum gaudio sequeretur. Ex doctrina namque sanctorum apostolorum beatus Barnabás euangelium sancti Mathei apostoli secum ferebat, et ubicumque inueniebat infirmos, ponebat illud super eos, et continuo sanabantur. Exeuntes autem inde, inuenimus uirum nomine Eraclium, quem beatus Paulus apostolus cum sancto Barnabá baptizauerat, et repletum spiritu sancto, episcopum ordinauerant ad commonitionem fidelium. Hic nos cum gaudio excipiens, hospitalitatem prȩcipuam nobis exhibuit. Lectio Post hȩc autem inuenimus quendam uirum nomine Rodónem, et quamuis ethnicum, tamen iustum atque benignum. Huic cum beatus apostolus sanctam fidem exposuisset, continuo credidit in dominum, et baptizatus, secutus est nos. His ita gestis, obuium habuimus impium et maleficum Iudȩum nomine Barieú, quem olim beatus Paulus lumine priuauerat. Hic namque cum agnouisset beatum apostolum, malicia commotus, prohibuit nos introire in Paphum. Proinde reuertentes, uenimus in quendam locum, in quo ethnici uiri et feminȩ ludendo nudi currebant. Hoc cum uidisset beatus Barnabas, indignatus super tale facinus, maledixit continuo templum, statimque ex partes orientis funditus corruit, magnaque contritio ex ethnicis facta est, qui sub ruina ipsa mortui sunt, cȩteri autem qui euaserunt fugerunt in templum Apóllinis. Nemo itaque miretur quod prȩdictus Barieú postquam a beato Paulo apostolo lumine priuatus fuerat, uisum receperit, cum non illum perpetualiter sed ut conuerteretur ad tempus percusserit, dicens : eris cȩcus usque ad tempus. Ergo liquidius constat, ut ad precem Sergii proconsulis, per beatum apostolum conuersus lumen receperit, postmodum uero sicut ille Symon magus apostatando transgressor effectus sit. Introeuntibus itaque nobis in Salamínam, inuenimus synagogam Iudȩorum, quam beatus apostolus exhortari cȩpit, et per euangelium sancti Mathei Christi gratiam introducere. Hoc dum prȩfatus comperisset Barieú, et quia plurimi Iudȩorum recepissent prȩdicationem sancti apostoli, omnem malitiam iniquitatis suȩ ostendens, seditione facta contra sanctum apostolum, comprehenderunt eum, et quȩrebant tradere consuli eiusdem Salaminȩ ciuitatis, affligentes illum multis suppliciis, et uariis cruciatibus. xii De hinc cum iam maceratum et quassatum multi pȩnis ducerent ad iudicandum, accidit ut deueniret in eandem insulam Cyprum quidam uir magnus et prȩpotens nomine Eusebius, de genere scilicet Neronis imperatoris. Comperientes autem Iudȩi aduentum eius, et uerentes nimium ne illum eriperet de manibus illorum, ligantes funem in collo eius nocturno tempore, dilaceratum a synagoga in yppódromum pertraxerunt, et deinde foras portam. Post hȩc autem circumdantes illum igne crudeliter cremauerunt. Sicque beatus apostolus post multos agones et diuturna certamina, pro Christi amore adustus, migrauit ad gaudia sempiterna. Impii autem Iudȩi non satiati de nece illius, zelo odii concitati tulerunt sacratissimum corpus eius, et in locello plumbeo recludentes, in mare prȩcipitare disponebant. Interim ego prȩfatus Iohannes qui et Marcus, una cum prȩdictis Timóne et Rodóne, occulte nocturnis horis tulimus illud, et collocauimus in cripta, quȩ olim fuerat habitatio Iebuseorum, tertio idus iunias, hoc est undecima die ipsius mensis. Propter hanc itaque occultam collocationem plurimis annorum curriculis uenerabile corpus illis latuit, nec inueniri a christicolis ualuit. Sed deus omnipotens, qui non patitur gloriam occultare sanctorum suorum, tempore Zénonis imperatoris et sancti Gelasii papȩ, eodem sancto apostolo reuelante inuentum est, atque cum ymnis et laudibus mirifice collocatum est, ad honorem et gloriam domini nostri Iesu Christi. Qui cum patre et spiritu sancto uiuit et regnat deus per infinita sȩcula sȩculorum, amen.	Incipiunt gesta beati Barnabe apostoli. Ego Iohannes qui et Marcus cognomine uocor, famulus domini nostri Iesu Christi, discipulus uero beatorum apostolorum Barnabe et Pauli, mistica dei opera que diuinitus uidi, et diligenter cognoui, gradiendo scilicet cum predictis sanctis apostolis, et famulando in ministerio illorum, omnibus fidelibus in Christi ecclesia commorantibus, per gratiam domini pando. Denique cum essem ethnicus et famulator idolorum, commorando scilicet in ministerio Cirilli quondam pontificis nefandissimi templi Iouis, annuente gratia Iesu Christi domini nostri, baptizatus sum per Barnaban et Paulum sanctissimos apostolos, qui digni fuerunt uocatione dei, in loco qui dicitur Iconium. Postquam uero sacrum baptismum suscepi, uidi in uisione uirum splendidum atque mirabilem, amictum stola candida, qui et dixit mihi. Constans esto Iohannes, et crede firmiter, quoniam quidem amodo non Iohannes sed Marcus idest excelsus uocaberis, et gloria excellencie tue ubique predicari et gloriari oportet, pro eo scilicet quia tenebre que actenus fuerunt in te, penitus effugate sunt, et data est tibi gratia et intellectus, ut cognoscas misteria dei omnipotentis. Cernendo itaque hanc reuelationem obstupui fateor, et euigilans procidi ad pedes beati Barnabe,ac seriatim illi omnia que a praedicto uiro cognoui professus sum. Interea beatus Paulus non ibi erat, quando hec secreta dei sancto Barnabe pandere studebam. Postquam uero idem Barnabas diligenter animaduertit, nostram reuelacionem, commonuit me dicens. Precaue diligenter et pone custodiam ori tuo, ne alicui uirtutem misterii quam uidisti asseras, nam et michi similiter hac nocte apparuit dominus Christus dicens. Constans esto Barnaba credendo uerissime, quoniam pro sancta deuocione qua reliquisti generacionem tuam, et tradidisti animam tuam pro nomine meo, in ea perseuerando praemia eterna percipies. Attamen conuoca Iohannem ministrum tuum, quoniam quidem et ipse similiter uidit quedam misteria. Interim conserua omnia que uidisti et audisti, quia ueniet tempus quando manifestus appareas. Hanc commonicionem ab illo percipiendo commorati sumus in praedicto Iconio per dies aliquot, in quo erat quidam homo iustus et timoratus qui nos recepit, et hospitalitatem benigne exhibuit, cuius domum beatus Paulus placide benedixit. Deinde uenimus Seleutiam, in qua mansimus diebus tribus. Inde nauigantes uenimus Ciprum, eramque in ministerio illorum, donec ex Cipro egrederemur. Exeuntes autem de Cipro, uenimus Pergen Pamphilie. Illis autem abeuntibus ad praedicandum, commoratus sum ibi mensibus duobus. Cumque disponerem ire in partibus occidentis, prohibuit me spiritus sanctus. Igitur cum audissem quod idem sancti apostoli Paulus et Barnabas Antiochie essent, continuo perrexi ad illos, inuenique beatum Paulum fatigatum ex itinere, atque in grabato requiescentem. Qui cum me cerneret gauisus est, sed arguere cepit pro eo quod moram fecissem uenire de Pamphilia, et detinuissem libros praedicationis. Recreati autem ex itinere ceperunt praedicare uerbum domini. Ad quorum praedicationem plurimi Iudeorum atque gentilium illuminati, crediderunt in dominum Christum. Expleta itaque praedicatione, statuerunt ire ad predicandum in orientem, et tunc demum reuerterentur ad Ciprum, ut uisitarent ecclesias in quibus uerbum domini praedicauerant, sed beatus Barnabas exorabat ut prius iret in Ciprum ad uisitandos parentes suos, et postea communiter Iherusalem pergerent. Inter hec autem angelica uisio per noctem facta est beato Paulo dicens. Celerius propera Iherusalem nec moram facias, quoniam quidem fratres ualde praestolantur aduentum tuum. Quod cum beato Barnabe panderet, ait. Quia uoluntati dei non expedit contradicere fiat uoluntas domini, tantum obsecro intercede pro me ad dominum, ut decertacio mea fiat acceptabilis in conspectu eius, secundum deuocionem qua famulati sumus in ministerio quod datum est nobis. Nunc autem propero Ciprum ibique finem complebo uite, faciem tuam amplius prodolor corporaliter non uisurus. Hec proloquens procidit ad pedes eius, et fleuit diu amare. Cuius dolori beatus Paulus compaciens, noli inquit merere frater, non enim hoc sine misterio diuino agitur. Namque apparuit mihi hac nocte dominus dicens. Ne prohibeas Barnaban ire Ciprum, quoniam illic praeparata est ei gracia dei ad illuminationem multorum, et sacrum martirium perficiendum, tu autem perge Iherusalem ad loca sacra uisenda. Tunc positis genibus orantes et osculantes inuicem uale fecimus, et nauigantes descendimus Laodiciam decertantes ut pergeremus Ciprum. Deinde uenimus in ciuitate que uocatur Anemória in qua inuenimus quosdam uiros quamquam hethnicos, tamen sagacitate pollentes. Qui nos cernentes, sagaciter interrogare ceperunt dicentes. O uiri qui estis, unde et quo, uel que res uos attulit in nostris oris ? Animaduertens autem beatus Barnabas illorum sagacitatem, sagaciter eis respondere studuit. Si nosse inquit cupitis qui sumus, unde, et quo uel quam obrem uenimus, scitote quia sumus famuli domini Iesu Christi creatoris celi et terre, uenientes ab Iherosolimis, pergimus ubique ad predicandum nomen eius, quia ipse est filius dei omnipotentis, et qui crediderit in illum non morietur, sed uitam percipiet sempiternam. Uerumptamen si hoc cognoscere cupitis, exuite uos uestimentis que ueterascunt et pereunt, et induimini uestibus que non pereunt, sed gloriose et splendide permanent in eternum. Hec audientes attoniti ualde compuncti sunt corde, ammirantes et dicentes. Mira res quam dicitis. Quis enim deus prepotens talia prebere ualet ? Ad hec beatus apostolus. Si enim consequi uultis que dicimus, confitemini peccata uestra, credentes in dominum Christum percipientes sacrum baptismum, proculdubio accipietis que uobis prommitimus. Cumque illi sponderent cuncta patrare, breuiter sancte trinitatis misterium exponendo descendit cum illis in fontem, et baptizauit eos in nomine patris et filii et spiritus sancti, induitque uestibus sancte religionis. Cum autem se cognouissent Christicolas esse et uirtutem accepisse spiritus sancti, ceperunt gaudere et glorificare dominum Iesum Christum. Conferentes autem quedam subsidia, conuocatis apostolus distribuit illis prout cuique opus erat, instruens et commonens ut permanerent in gracia dei quam perceperant. Nauigantes autem peruenimus Ciprum, ibique inuenimus Timónem et Aristónem famulos domini. Timon autem urebatur magnis febribus. Cui cum manus imposuisset beatus Barnabas apostolus, et sacrum euangelium per inuocationem domini saluatoris, recitaret, statim febris fugata est, et adeo corroboratus est, ut continuo nos cum gaudio sequeretur. Ex doctrina autem sanctorum apostolorum beatus Barnabas euuangelium sancti Mathei apostoli secum ferebat, et ubicumque inueniebat infirmos ponebat illud super eos, et continuo sanabantur. Exeuntes autem inde inuenimus uirum nomine Eraclium, quem beatus Paulus apostolus cum sancto Bárnaba baptizauerat, et recepto spiritu sancto episcopum ordinauerat ad commonicionem fidelium. Hic nos cum gaudio excipiens, hospitalitatem precipuam exhibuit. Post hec autem inuenimus quendam uirum nomine Rodónem, et quamuis ethnicum, tamen iustum atque benignum. Huic cum beatus apostolus sanctam fidem exponeret, continuo credidit in dominum, et baptizatus secutus est nos. His ita gestis, obuium habuimus impium et maleficum Iudeum Barieu, quem olim beatus Paulus lumine priuauerat. Hic namque cum agnouisset beatum apostolum malicia commotus, prohibuit nos introire in Paphum. Proinde reuertentes, uenimus in locum in quo ethnici uiri et femine ludendo nudi currebant. Hoc cum uidisset beatus Bárnabas, indignatus super tale facinus, maledixit continuo templum. Statimque pars orientis funditus corruit, magnaque contricio ex ethnicis facta est, qui sub ruina ipsa mortui sunt. Ceteri autem qui euaserunt, fugerunt in templum Apollinis. Nemo itaque miretur quod predictus Barieú postquam a beato Paulo lumine priuatus fuerat uisum receperit, cum non illum perpetualiter sed ut conuerteretur ad tempus percusserit dicens, eris cecus usque ad tempus. Ergo liquidius constat ut prece Sergii proconsulis, per beatum apostolum conuersi lumen receperit, postmodum uero sicut ille Simon magus apostatando transgressor fieret. Introeuntibus nobis itaque in Salamínam, inuenimus sinagogam Iudeorum, quam beatus apostolus exortari cepit, et per euuangelium sancti Mathei in Christi gratiam introducere. Hoc cum prefatus comperisset Bariheu, et quia plurimi Iudeorum recepissent praedicationem sancti apostoli, omnem maliciam iniquitatis sue ostendens, sedicione facta contra sanctum apostolum comprehenderunt eum, et querebant tradere consuli eiusdem Salamíne ciuitatis, affligentes illum multis suppliciis et uariis cruciatibus. De hinc cum iam maceratum et quassatum penis ducerent ad iudicandum, accidit ut deueniret in eandem insulam Ciprum quidam uir magnus et prepotens nomine Eusebius, scilicet de progenie Neronis imperatoris. Comperientes autem Iudei aduentum eius, atque uerentes nimium ne illum eriperet de manibus illorum, ligantes funem in collo eius, nocturno tempore dilaceratum a sinagoga in ypodromum pertraxerunt, et deinde foris portam. Post autem circumdantes illum igne, crudeliter cremauerunt. Sicque beatus apostolus post multos agones et diuturna certamina, pro Christi amore adustus, migrauit ad gaudia sempiterna. Impii autem Iudei non saciati de nece illius, zelo odii concitati, tulerunt sacratissimum corpus eius, et in locello plumbeo recludentes, in mare praecipitare disponebant. Interim ego praefatus Iohannes qui et Marcus una cum praedictis Timóne, et Rodóne, occulte nocturnis horis tulimus illud, et collocauimus in cripta que olim fuerat habitacio Iebuseorum tercio idus iunii, hoc est undecima die ipsius mensis. Propter hanc itaque occultam collocationem plurimis annorum curriculis, uenerabile corpus illius latuit, nec inueniri a Christicolis potuit. Sed deus omnipotens qui non patitur gloriam occultare sanctorum suorum, tempore Zenonis imperatoris, et sancti Gelasii pape, eodem sancto apostolo reuelante inuentum est, atque cum himnis et laudibus mirifice collocatum est, ad honorem et gloriam domini nostri Iesu Christi, qui cum patre et spiritu sancto uiuit et gloriatur deus, per infinita seculorum seculorum amen. Expliciunt gesta et passio beati Barnabe apostoli.

Passio sancti Barnabe apostoli. Iohannes qui et Marcus famulus domini Iesu Christi, discipulus uero sanctorum apostolorum Pauli et Barnabȩ, mystica dei opera quȩ diuinitus uidi, et diligenter cognoui, gradiendo scilicet cum prȩdictis sanctis apostolis, et famulando in ministerio illorum, omnibus fidelibus in Christi ecclesia commorantibus uidelicet pando. Denique cum essem ethnicus et famulator idolorum, commorando scilicet in ministerio Cyrilli quondam pontificis nefandissimi templi Iouis. Annuente gratia domini Iesu Christi baptizatus sum per beatum Paulum et Barnabám, qui digni fuerunt uocatione dei, in loco qui dicitur Yconium. Lectio ii. Postquam uero sacrum baptismum suscepi, uidi in uisione uirum splendidum atque mirabilem, amictum stola candida, qui dixit michi : constans esto Iohannes, et crede fiducialiter, quoniamquidem amodo non Iohannes sed Marcus, idest excelsus uocaberis, et gloria excellenciȩ tuȩ ubique prȩdicari et manifestari oportet, pro eo scilicet, quia tenebrȩ quȩ hactenus fuerunt in te, pȩnitus effugatȩ sunt, et data est tibi gratia et intellectus, ut cognoscas mysteria dei omnipotentis. Cernens itaque hanc reuelationem, obstupui fateor, et euigilans procidi ad pedes beati Barnabȩ, ac seriatim illi omnia quȩ a predicto uiro cognoui professus sum. Interea beatus Paulus non ibi erat, quando hȩc secreta dei sancto Barnabȩ confessus sum. Lectio iii. Postquam uero idem beatus Barnaás diligenter animaduertit nostram reuelationem, commonuit me dicens : precaue diligenter, et pone custodiam ori tuo, nec alicui uirtutem mysterii quȩ uidisti asseras. Nam et michi similiter hac nocte apparuit dominus Christus dicens : constans esto Barnabá, credendo uerissime, quoniam pro sancta deuotione qua reliquisti generationem tuam, et tradidisti animam tuam pro nomine meo, in ea perseuerando prȩmia ȩterna percipies. Attamen conuoca Iohannem ministrum tuum, quoniamquidem et ipse similiter uidit quȩdam mysteria. Tu uero interim conserua omnia quȩ uidisti et audisti, quia ueniet tempus quando manifestus appareas. Lectio iiii. Hanc commonitionem ab illo percipiens, commorati sumus in prȩdicto Ycónio per dies aliquot, ubi erat quidam homo iustus et timoratus, qui nos recepit, et hospitalitatem benigne exhibuit. Cuius domum beatus Paulus placide benedixit. Deinde uenimus Seleuciam, in qua mansimus diestres. Inde nauigantes uenimus Cyprum, eramque in ministerio eorum donec egrederemur. Exeuntes autem de Cypro, uenimus Pergén Pamphiliȩ. Illis autem abeuntibus ad prȩdicandum, commoratus sum ibi mensibus duobus. Cumque disponerem ire in partibus occidentis, prohibuit me spiritus sanctus. Lectio v. Igitur cum audissem quod idem sancti apostoli Paulus et Barnabás Antiochiȩ essent, continuo perrexi ad illos, inuenique beatum Paulum fatigatum exitinere, atque in grabatto requiescentem. Qui cum me cerneret gauisus est, sed arguere cȩpit pro eo quod moram fecissem uenire de Pamphilia, et detinuissem libros prȩdicationis. Recreati autem exitinere, cȩperunt prȩdicare uerbum domini. Ad quorum prȩdicationem plurimi Iudȩorum atque gentilium illuminati, crediderunt in dominum Iesum Christum. Lectio vi Expleta itaque predicatione, statuerunt ire ad prȩdicandum in orientem, et tunc demum reuerterentur ad Cyprum, ut uisitarent ecclesias in quibus uerbum domini prȩdicauerant. Sed beatus Barnabas exorabat, ut prius iret in Cyprum ad uisitandos parentes suos, et postea communiter Ierusalem pergerent. Lectio Inter hȩc cum angelica uisio per noctem facta est beato Paulo apostolo dicens : celerius propera Ierusalem nec moram facias, quoniamquidem fratres ualde prestolantur aduentum tuum. vi Quod cum beato Barnabȩpanderet, ait, quia uoluntati dei contradicere os non expedit, fiat uoluntas domini. Tantum obsecro, intercede pro me ad dominum, ut decertatio mea fiat acceptabilis in conspectu eius, secundum deuotionem quia famulati sumus in ministerio quod datum est nobis. Ecce enim propero Cyprum, ibique finem compleo uitȩ, faciem tuam heu prodolor amplius corporaliter non uisurus. Hȩc proloquens procidit ad pedes eius, et fleuit diu amare. Cuius dolori beatus Paulus compatiens, noli inquit merere frater, non enim hoc sine mysterio diuino agitur. Namque apparuit michi hac nocte dominus dicens ne prohibeas Barnabán ire Cyprum, quoniam illic praeparata est ei gratia dei ad illuminationem multorum, et sacrum martyrium perficiendum. Tu autem perge Ierusalem ad loca sacra uisenda. Lectio x Tunc positis genibus orantes et osculantes nos ad inuicem uale fecimus, et nauigantes descendimus Laodóciam, decertantes ut pergeremus Cyprum. Deinde uenimus in ciuitatem quȩ uocatur Anemoría, in qua inuenimus quosdam uiros quanquam ethnicos, multa tamen sagacitate pollentes. Qui nos cernentes, interrogare cȩperunt dicentes. O uiri, qui estis, et unde, uel quȩ res uos attulit in nostris oris ? Animaduertens autem beatus Barnabás illorum sagacitatem, humiliter eis respondere studuit. Si nosse inquiens cupitis qui sumus et unde, uel quam obrem uenimus. Scitote quia famuli sumus domini Iesu Christi creatoris cȩli ac terrȩ. Uenientes ab Ierusolimis pergimus ubique ad prȩdicandum nomen eius, quia ipse est filius dei omnipotentis, et qui crediderit in illum non morietur, sed uitam percipiet sempiternam. Lectio xi Uerumtamen si hoc uere cognoscere cupitis, exuite uos uestimentis quȩ ueterascunt et pereunt, et induimini uestibus quȩ non pereunt, sed gloriosȩ et splendidȩ permanent in ȩternum. Hȩc audientes, attoniti ualde, compuncti sunt corde, admirantes et dicentes : mira res quam dicitis, quis enim deus prȩpotens talia prȩbere ualet ? Ad hȩc beatus Barnabás : si consequi inquit uultis quȩ dicimus, confitemini peccata uestra, et credentes in dominum Christum percipite sacrum baptismum, et proculdubio accipietis quȩ uobis promittimus. Lectio xii Cumque illi sponderent se cuncta perficere, breuiter sanctȩ trinitatis mysterium illis exponens, descendit cum eis in fontem, et baptizauit eos in nomine patris et filii et spiritus sancti, induitque uestibus sanctȩ religionis. Cum autem se cognouissent esse christicolas, et uirtutem accepisse spiritus sancti, cȩperunt gaudere et glorificare dominum Christum. Lectio Conferentes autem quȩdam subsidia, conuocatis pauperibus apostolus, distribuit illis prout cuique opus erat, instruens et commonens, ut permanerent in gratia dei quam percȩperant. Nauigantes autem, peruenimus Cyprum, ibique inuenimus Timónem et Aristónem famulos domini. Timon autem urebatur magnis febribus. Cui cum manus imposuisset beatus Barnabas, et sacrum euangelium, per inuocationem domini saluatoris, statim febris fugata est, et adeo corroboratus est, ut continuo nos cum gaudio sequeretur. Ex doctrina namque sanctorum apostolorum beatus Barnabás euangelium sancti Mathei apostoli secum ferebat, et ubicumque inueniebat infirmos, ponebat illud super eos, et continuo sanabantur. Exeuntes autem inde, inuenimus uirum nomine Eraclium, quem beatus Paulus apostolus cum sancto Barnabá baptizauerat, et repletum spiritu sancto, episcopum ordinauerant ad commonitionem fidelium. Hic nos cum gaudio excipiens, hospitalitatem prȩcipuam nobis exhibuit. Lectio Post hȩc autem inuenimus quendam uirum nomine Rodónem, et quamuis ethnicum, tamen iustum atque benignum. Huic cum beatus apostolus sanctam fidem exposuisset, continuo credidit in dominum, et baptizatus, secutus est nos. His ita gestis, obuium habuimus impium et maleficum Iudȩum nomine Barieú, quem olim beatus Paulus lumine priuauerat. Hic namque cum agnouisset beatum apostolum, malicia commotus, prohibuit nos introire in Paphum. Proinde reuertentes, uenimus in quendam locum, in quo ethnici uiri et feminȩ ludendo nudi currebant. Hoc cum uidisset beatus Barnabas, indignatus super tale facinus, maledixit continuo templum, statimque ex partes orientis funditus corruit, magnaque contritio ex ethnicis facta est, qui sub ruina ipsa mortui sunt, cȩteri autem qui euaserunt fugerunt in templum Apóllinis. Nemo itaque miretur quod prȩdictus Barieú postquam a beato Paulo apostolo lumine priuatus fuerat, uisum receperit, cum non illum perpetualiter sed ut conuerteretur ad tempus percusserit, dicens : eris cȩcus usque ad tempus. Ergo liquidius constat, ut ad precem Sergii proconsulis, per beatum apostolum conuersus lumen receperit, postmodum uero sicut ille Symon magus apostatando transgressor effectus sit. Introeuntibus itaque nobis in Salamínam, inuenimus synagogam Iudȩorum, quam beatus apostolus exhortari cȩpit, et per euangelium sancti Mathei Christi gratiam introducere. Hoc dum prȩfatus comperisset Barieú, et quia plurimi Iudȩorum recepissent prȩdicationem sancti apostoli, omnem malitiam iniquitatis suȩ ostendens, seditione facta contra sanctum apostolum, comprehenderunt eum, et quȩrebant tradere consuli eiusdem Salaminȩ ciuitatis, affligentes illum multis suppliciis, et uariis cruciatibus. xii De hinc cum iam maceratum et quassatum multi pȩnis ducerent ad iudicandum, accidit ut deueniret in eandem insulam Cyprum quidam uir magnus et prȩpotens nomine Eusebius, de genere scilicet Neronis imperatoris. Comperientes autem Iudȩi aduentum eius, et uerentes nimium ne illum eriperet de manibus illorum, ligantes funem in collo eius nocturno tempore, dilaceratum a synagoga in yppódromum pertraxerunt, et deinde foras portam. Post hȩc autem circumdantes illum igne crudeliter cremauerunt. Sicque beatus apostolus post multos agones et diuturna certamina, pro Christi amore adustus, migrauit ad gaudia sempiterna. Impii autem Iudȩi non satiati de nece illius, zelo odii concitati tulerunt sacratissimum corpus eius, et in locello plumbeo recludentes, in mare prȩcipitare disponebant. Interim ego prȩfatus Iohannes qui et Marcus, una cum prȩdictis Timóne et Rodóne, occulte nocturnis horis tulimus illud, et collocauimus in cripta, quȩ olim fuerat habitatio Iebuseorum, tertio idus iunias, hoc est undecima die ipsius mensis. Propter hanc itaque occultam collocationem plurimis annorum curriculis uenerabile corpus illis latuit, nec inueniri a christicolis ualuit. Sed deus omnipotens, qui non patitur gloriam occultare sanctorum suorum, tempore Zénonis imperatoris et sancti Gelasii papȩ, eodem sancto apostolo reuelante inuentum est, atque cum ymnis et laudibus mirifice collocatum est, ad honorem et gloriam domini nostri Iesu Christi. Qui cum patre et spiritu sancto uiuit et regnat deus per infinita sȩcula sȩculorum, amen.

Incipiunt gesta beati Barnabe apostoli. Ego Iohannes qui et Marcus cognomine uocor, famulus domini nostri Iesu Christi, discipulus uero beatorum apostolorum Barnabe et Pauli, mistica dei opera que diuinitus uidi, et diligenter cognoui, gradiendo scilicet cum predictis sanctis apostolis, et famulando in ministerio illorum, omnibus fidelibus in Christi ecclesia commorantibus, per gratiam domini pando. Denique cum essem ethnicus et famulator idolorum, commorando scilicet in ministerio Cirilli quondam pontificis nefandissimi templi Iouis, annuente gratia Iesu Christi domini nostri, baptizatus sum per Barnaban et Paulum sanctissimos apostolos, qui digni fuerunt uocatione dei, in loco qui dicitur Iconium. Postquam uero sacrum baptismum suscepi, uidi in uisione uirum splendidum atque mirabilem, amictum stola candida, qui et dixit mihi. Constans esto Iohannes, et crede firmiter, quoniam quidem amodo non Iohannes sed Marcus idest excelsus uocaberis, et gloria excellencie tue ubique predicari et gloriari oportet, pro eo scilicet quia tenebre que actenus fuerunt in te, penitus effugate sunt, et data est tibi gratia et intellectus, ut cognoscas misteria dei omnipotentis. Cernendo itaque hanc reuelationem obstupui fateor, et euigilans procidi ad pedes beati Barnabe,ac seriatim illi omnia que a praedicto uiro cognoui professus sum. Interea beatus Paulus non ibi erat, quando hec secreta dei sancto Barnabe pandere studebam. Postquam uero idem Barnabas diligenter animaduertit, nostram reuelacionem, commonuit me dicens. Precaue diligenter et pone custodiam ori tuo, ne alicui uirtutem misterii quam uidisti asseras, nam et michi similiter hac nocte apparuit dominus Christus dicens. Constans esto Barnaba credendo uerissime, quoniam pro sancta deuocione qua reliquisti generacionem tuam, et tradidisti animam tuam pro nomine meo, in ea perseuerando praemia eterna percipies. Attamen conuoca Iohannem ministrum tuum, quoniam quidem et ipse similiter uidit quedam misteria. Interim conserua omnia que uidisti et audisti, quia ueniet tempus quando manifestus appareas. Hanc commonicionem ab illo percipiendo commorati sumus in praedicto Iconio per dies aliquot, in quo erat quidam homo iustus et timoratus qui nos recepit, et hospitalitatem benigne exhibuit, cuius domum beatus Paulus placide benedixit. Deinde uenimus Seleutiam, in qua mansimus diebus tribus. Inde nauigantes uenimus Ciprum, eramque in ministerio illorum, donec ex Cipro egrederemur. Exeuntes autem de Cipro, uenimus Pergen Pamphilie. Illis autem abeuntibus ad praedicandum, commoratus sum ibi mensibus duobus. Cumque disponerem ire in partibus occidentis, prohibuit me spiritus sanctus. Igitur cum audissem quod idem sancti apostoli Paulus et Barnabas Antiochie essent, continuo perrexi ad illos, inuenique beatum Paulum fatigatum ex itinere, atque in grabato requiescentem. Qui cum me cerneret gauisus est, sed arguere cepit pro eo quod moram fecissem uenire de Pamphilia, et detinuissem libros praedicationis. Recreati autem ex itinere ceperunt praedicare uerbum domini. Ad quorum praedicationem plurimi Iudeorum atque gentilium illuminati, crediderunt in dominum Christum. Expleta itaque praedicatione, statuerunt ire ad predicandum in orientem, et tunc demum reuerterentur ad Ciprum, ut uisitarent ecclesias in quibus uerbum domini praedicauerant, sed beatus Barnabas exorabat ut prius iret in Ciprum ad uisitandos parentes suos, et postea communiter Iherusalem pergerent. Inter hec autem angelica uisio per noctem facta est beato Paulo dicens. Celerius propera Iherusalem nec moram facias, quoniam quidem fratres ualde praestolantur aduentum tuum. Quod cum beato Barnabe panderet, ait. Quia uoluntati dei non expedit contradicere fiat uoluntas domini, tantum obsecro intercede pro me ad dominum, ut decertacio mea fiat acceptabilis in conspectu eius, secundum deuocionem qua famulati sumus in ministerio quod datum est nobis. Nunc autem propero Ciprum ibique finem complebo uite, faciem tuam amplius prodolor corporaliter non uisurus. Hec proloquens procidit ad pedes eius, et fleuit diu amare. Cuius dolori beatus Paulus compaciens, noli inquit merere frater, non enim hoc sine misterio diuino agitur. Namque apparuit mihi hac nocte dominus dicens. Ne prohibeas Barnaban ire Ciprum, quoniam illic praeparata est ei gracia dei ad illuminationem multorum, et sacrum martirium perficiendum, tu autem perge Iherusalem ad loca sacra uisenda. Tunc positis genibus orantes et osculantes inuicem uale fecimus, et nauigantes descendimus Laodiciam decertantes ut pergeremus Ciprum. Deinde uenimus in ciuitate que uocatur Anemória in qua inuenimus quosdam uiros quamquam hethnicos, tamen sagacitate pollentes. Qui nos cernentes, sagaciter interrogare ceperunt dicentes. O uiri qui estis, unde et quo, uel que res uos attulit in nostris oris ? Animaduertens autem beatus Barnabas illorum sagacitatem, sagaciter eis respondere studuit. Si nosse inquit cupitis qui sumus, unde, et quo uel quam obrem uenimus, scitote quia sumus famuli domini Iesu Christi creatoris celi et terre, uenientes ab Iherosolimis, pergimus ubique ad predicandum nomen eius, quia ipse est filius dei omnipotentis, et qui crediderit in illum non morietur, sed uitam percipiet sempiternam. Uerumptamen si hoc cognoscere cupitis, exuite uos uestimentis que ueterascunt et pereunt, et induimini uestibus que non pereunt, sed gloriose et splendide permanent in eternum. Hec audientes attoniti ualde compuncti sunt corde, ammirantes et dicentes. Mira res quam dicitis. Quis enim deus prepotens talia prebere ualet ? Ad hec beatus apostolus. Si enim consequi uultis que dicimus, confitemini peccata uestra, credentes in dominum Christum percipientes sacrum baptismum, proculdubio accipietis que uobis prommitimus. Cumque illi sponderent cuncta patrare, breuiter sancte trinitatis misterium exponendo descendit cum illis in fontem, et baptizauit eos in nomine patris et filii et spiritus sancti, induitque uestibus sancte religionis. Cum autem se cognouissent Christicolas esse et uirtutem accepisse spiritus sancti, ceperunt gaudere et glorificare dominum Iesum Christum. Conferentes autem quedam subsidia, conuocatis apostolus distribuit illis prout cuique opus erat, instruens et commonens ut permanerent in gracia dei quam perceperant. Nauigantes autem peruenimus Ciprum, ibique inuenimus Timónem et Aristónem famulos domini. Timon autem urebatur magnis febribus. Cui cum manus imposuisset beatus Barnabas apostolus, et sacrum euangelium per inuocationem domini saluatoris, recitaret, statim febris fugata est, et adeo corroboratus est, ut continuo nos cum gaudio sequeretur. Ex doctrina autem sanctorum apostolorum beatus Barnabas euuangelium sancti Mathei apostoli secum ferebat, et ubicumque inueniebat infirmos ponebat illud super eos, et continuo sanabantur. Exeuntes autem inde inuenimus uirum nomine Eraclium, quem beatus Paulus apostolus cum sancto Bárnaba baptizauerat, et recepto spiritu sancto episcopum ordinauerat ad commonicionem fidelium. Hic nos cum gaudio excipiens, hospitalitatem precipuam exhibuit. Post hec autem inuenimus quendam uirum nomine Rodónem, et quamuis ethnicum, tamen iustum atque benignum. Huic cum beatus apostolus sanctam fidem exponeret, continuo credidit in dominum, et baptizatus secutus est nos. His ita gestis, obuium habuimus impium et maleficum Iudeum Barieu, quem olim beatus Paulus lumine priuauerat. Hic namque cum agnouisset beatum apostolum malicia commotus, prohibuit nos introire in Paphum. Proinde reuertentes, uenimus in locum in quo ethnici uiri et femine ludendo nudi currebant. Hoc cum uidisset beatus Bárnabas, indignatus super tale facinus, maledixit continuo templum. Statimque pars orientis funditus corruit, magnaque contricio ex ethnicis facta est, qui sub ruina ipsa mortui sunt. Ceteri autem qui euaserunt, fugerunt in templum Apollinis. Nemo itaque miretur quod predictus Barieú postquam a beato Paulo lumine priuatus fuerat uisum receperit, cum non illum perpetualiter sed ut conuerteretur ad tempus percusserit dicens, eris cecus usque ad tempus. Ergo liquidius constat ut prece Sergii proconsulis, per beatum apostolum conuersi lumen receperit, postmodum uero sicut ille Simon magus apostatando transgressor fieret. Introeuntibus nobis itaque in Salamínam, inuenimus sinagogam Iudeorum, quam beatus apostolus exortari cepit, et per euuangelium sancti Mathei in Christi gratiam introducere. Hoc cum prefatus comperisset Bariheu, et quia plurimi Iudeorum recepissent praedicationem sancti apostoli, omnem maliciam iniquitatis sue ostendens, sedicione facta contra sanctum apostolum comprehenderunt eum, et querebant tradere consuli eiusdem Salamíne ciuitatis, affligentes illum multis suppliciis et uariis cruciatibus. De hinc cum iam maceratum et quassatum penis ducerent ad iudicandum, accidit ut deueniret in eandem insulam Ciprum quidam uir magnus et prepotens nomine Eusebius, scilicet de progenie Neronis imperatoris. Comperientes autem Iudei aduentum eius, atque uerentes nimium ne illum eriperet de manibus illorum, ligantes funem in collo eius, nocturno tempore dilaceratum a sinagoga in ypodromum pertraxerunt, et deinde foris portam. Post autem circumdantes illum igne, crudeliter cremauerunt. Sicque beatus apostolus post multos agones et diuturna certamina, pro Christi amore adustus, migrauit ad gaudia sempiterna. Impii autem Iudei non saciati de nece illius, zelo odii concitati, tulerunt sacratissimum corpus eius, et in locello plumbeo recludentes, in mare praecipitare disponebant. Interim ego praefatus Iohannes qui et Marcus una cum praedictis Timóne, et Rodóne, occulte nocturnis horis tulimus illud, et collocauimus in cripta que olim fuerat habitacio Iebuseorum tercio idus iunii, hoc est undecima die ipsius mensis. Propter hanc itaque occultam collocationem plurimis annorum curriculis, uenerabile corpus illius latuit, nec inueniri a Christicolis potuit. Sed deus omnipotens qui non patitur gloriam occultare sanctorum suorum, tempore Zenonis imperatoris, et sancti Gelasii pape, eodem sancto apostolo reuelante inuentum est, atque cum himnis et laudibus mirifice collocatum est, ad honorem et gloriam domini nostri Iesu Christi, qui cum patre et spiritu sancto uiuit et gloriatur deus, per infinita seculorum seculorum amen. Expliciunt gesta et passio beati Barnabe apostoli.

Agreements: 1242/1521 (82%)

Collation table